การผสมพันธุ์กล้วยไม้กลุ่มสกุลรองเท้านารี
ด้วยลักษณะของรูปทรงของ "กระเป๋า" บังอาจไปคล้ายกับรองเท้าสตรีของชาวเนเธอแลนด์ กล้วยไม้ชนิดนี้จึงถูก
ขนานนามกันในชื่อ รองเท้านารี รูปร่างที่แปลกทรงของมันนี้กลายเป็นที่สะดุดตาของนักเลงกล้วยไม้หลาย ๆ คน
นอกจากจะมีดอกที่ประหลาดแปลกตาแล้ว ลักษณะของเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียก็ยังแตกต่างไปจากกล้วย
ไม้ชนิดอื่น ๆ อีกด้วยเช่นกัน การผสมพันธุ์กล้วยไม้ชนิดนี้จึงต้องพิเศษกว่าใคร ๆ ลองมาดูการผสมพันธุ์กล้วยไม้
ชนิดนี้กันเลยครับ
ตอนนี้นักแสดงของเราพร้อมแล้วครับ ให้เตรียมอุปกรณ์ง่าย ๆ ดังนี้
1. ไม้จิ้มฟัน
2. ป้ายชื่อ เอาไว้จดบันทึกวันที่ที่เราได้ทำการผสมครับ
3. ฟิว เอาไว้มัดป้ายชื่อกับก้านดอก
4. ดินสอ เอาไว้เขียนวันที่ที่จดบันทึกครับ ที่ต้องใช้ดินสอเพราะว่าดินสอเลือนยากกว่าปากกาครับ ปากกาถูกน้ำถูกแดด หมึกก็หลุดเลือนแล้วครับ
เมื่ออุปกรณ์พร้อมแล้วเราก็มาเริ่มผสมรองเท้านารีกันเลยละกัน สไลด์ด้านล่างนี้คลิ๊กที่ภาพด้านบน แล้วภาพด้านล่างจะเปลี่ยนตามพร้อมกับมีข้อความอธิบายครับ ค่อย ๆ กดอ่านดูทีละภาพนะครับ
หลังจากผสมเกสรเสร็จแล้ว ก็ให้นำป้ายชื่อแขวนไว้ ให้เรียบร้อยครับ โดยจดบันทึก ชื่อของคู่ผสม และ วัน เดือน ปี ที่ผสมเข้าไปด้วย เช่น 18/03/52 เป็นต้น
ระยะการถือฝักของกล้วยไม้รองเท้านารี จะขึ้นอยู่กับชนิดพันธุ์ บางชนิดถือฝักเป็นปี บางชนิดถือฝักไม่ถึงปี ทั้งนี้ให้เรายึดหลักวันที่ที่เราได้จดบันทึกไว้ โดยเฉลี่ย แล้ว
รองเท้านารีใบลาย
ฝัก อ่อนจะมีอายุราว ๆ 3 - 4 เดือน และฝักแก่ จะมีอายุประมาณ 7 เดือน ครับ หากต้องการเก็บฝัก แก่ ก็ให้นับ หลังจากที่ผสมไปอีก 7 เดือนข้างหน้า เช่น ผสมวันที่ 18/03/52 ฝักแก่เต็มที่ ก็จะประมาณช่วงเดือน 9 - 10 เป็นต้น
รองเท้านารีใบเขียว
จะถือฝักนานกว่าหน่อยนึงครับ โดยฝักอ่อนจะมีอายุประมาณ 4 - 5 เดือน และอายุของฝักแก่ จะมีอายุประมาณ 8 - 9 เดือน หากผสมวันที่ 18/03/52 ก็จะเก็บฝักในประมาณช่วง 11 - 12 เป็นต้น
** ปัจจัยความสมบูรณ์ของฝัก
๏ อุณภูมิและความชื้นของพื้นที่ที่รองเท้านารีอยู่นั้นมีผลต่อความสมบูรณ์ ของฝักด้วยเช่นกัน ในภาพด้านซ้ายเป็นฝักของรองเท้านารีอินทนนท์ หากติดฝักที่พื้นราบจะได้ฝักเล็ก หรือ ฝ่อไปเลย แต่ฝักในภาพอยู่บนดอยอินทนน์ ขนานของฝักจึงอวบอ้วนและใหญ่
* บางครั้งฝักของรองเท้านารีที่เราผสมไว้แตกออกโดยไม่ทันได้ส่งแล็ป อย่าทิ้ง ! เราสามารถนำฝักนั้น มาเคาะบริเวณโคนต้นของต้นแม่ หรือ บนกระถางที่มีเครื่องปลูกรองเท้านารีที่เราปลูกอยู่ เมื่อเวลาผ่านไป จะมีลูกรองเท้านารีงอกขึ้นมาใหม่ ราว ๆ 5 - 6 ต้น ครับ ซึ่งในสวน Orchidtropical ของเรา หากส่งฝักไม่ทัน ก็มักจะเคาะไว้เสมอ เมล็ดที่เคาะไว้ก็มักจะงอกทุกครั้งครับ ซึ่งเป็นเรื่องที่สนุกมาก เนื่องจากเราได้ทำการเพาะพันธุ์เองโดยไม่ต้องง้อแล็ป และก็ค่อนข้างภูมิใจมากทีเดียวครับ ลองทำดูนะครับ