" การตัดสินให้คะแนนกล้วยไม้ ครั้งแรกของโลกได้เริ่มขึ้นเมื่อ คศ.๑๘๕๙ (พ ศ.๒๔๐๒) โดย สมารคมพฤกษชาติหลวงแห่งประเทศอังกฤษ Royal Horicutural Society (R.H.S) ในครั้งนั้น กล้วยไม้ที่ได้รับการตัดสินให้ได้ รับประกาศนียบัตรชั้น ๑ (F.C.C.- First Class Certificated) ก็คือ แคทลียา โดมิเนียน่า Cattleya Dawminiana ซึ่งเป็นลูกผสมของ ระหว่าง แคทลียา อินเตอร์มีเดีย กับ แคทลียา แม็กซิมา (C. intermedia x C. maxima )
     หลังจากครั้งนั้นได้มีอีกหลายๆ สมาคมในทวีปยุโรป ได้เจริญรอยตาม ทางด้านสหรัฐอเมริกานั้น ได้เริ่มให้มีการจัดประกวดและให้รางวัลกล้วยไม้ขึ้นเป็นครั้งแรกในเดือน กันยายน ค ศ. ๑๘๔๙ แต่การตัดสินรางวัล ครั้งนั้นมิได้มีกฏเกณฑ์ที่แน่นอน
      ต่อมาอีก ๘๓ ปี สมาคมกล้วยไม้อเมริกัน (AOS - American Orchid Society) จึงได้เริ่มจัดให้มีการให้รางวัลแก่กล้วยไม้ ที่นำมาจัดแสดงในงานของสมาคมที่ได้จัดขึ้นเป็นประจำ หลังจากนั้นต่อมาสมาคมได้ ตั้งคณะกรรมการขึ้นชุดหนึ่ง จากผู้ทรงคุณวุฒิ เพื่อทำหน้าที่ วางระเบียบกฎเกณฑ์ สำรับใช้ตัดสินกล้วไม้โดยเฉพาะ ซึ่งก็ได้มีการปรับปรุงแก้ไข ระเบียบวิธีการตัดสินอยู่เสมอมาจนปัจจุบัน การตัดสินให้คะแนนกล้วยไม้เป็นศิลปอย่างหนึ่งมีจุดมุ่งหมาย ที่จะค้นหาความ "เหนือกว่า" ของกล้วยไม้แต่ละชนิดเป็นสำคัญ มิได้มุ่งหวังที่จะประเมิณลักษณะรวม ๆ ว่ากล้วยไม้ชนิดนี้กว่าชนิดนั้น หรือ สวยงามกว่า ชนิดอื่น ๆ แต่ประการใด

กระบวนการตัดสินโดยหลักใหญ่ มักจะพิจารณา อยู่สามกระบวนการ ซึ่งมีความสำพันธ์เกี่ยวข้องกันอยู่
๏ กระบวนการแรก เกี่ยวข้องกับ ความรู้พื้นฐานของกรรมการ ในด้าน มาตรฐาน และความดีเด่นที่อาจพบได้ ในกล้วยไม้ที่กำลังตัดสินให้คะแนน
๏ กระบวนการที่สอง คือการพิจารณา รายละเอียดต่างๆ ที่เกี่ยวกับรายละเอียดของดอก รูปร่างดอก สีสรรค์ เนื้อหา และความสัมพันธ์ของส่วน ต่างๆ ที่ประกอบขึ้นเป็นดอก ช่อดอก ทั้งองค์ประกอบในช่อเดียวกัน หรือ หลายๆช่อรวมกัน ในแต่ละต้น ซึ่งหมายรวมถึงความสมดุลย์ ความสม่ำเสมอ และความตัดกัน อันจะทำให้เกิดความสวยงามขึ้น
๏ กระบวนการขั้นที่สาม ผู้ตัดสินจะพยายามเปรียบเทียบ ดอกกล้วยไม้ ที่อยู่ข้างหน้าตน กับดอกกล้วยไม้ชนิดเดียวกันนี้ที่เคยได้เห็น โดยเฉพาะที่เคยได้รับการตัดสินมาแล้ว และวัดดูคุณภาพ เพื่อประกอบการให้คะแนน "



     แน่นอนว่าการจะประกวดกล้วยไม้นั้น ก็จะต้องมีองค์กรหรือสมาคมกล้วยไม้ที่เป็นที่ยอมรับกันทั่วไปในระดับสากล เป็นผู้รับรองหรือร่วมกับหน่วยงานอื่น ๆ ในการประกวดกล้วยไม้นั้น ๆ ครับ
โดยทั่วไปการให้คะแนนของสมาคมกล้วยไม้ต่างๆ ทั่วโลกรวมทั้งในประเทศไทยมักใช้เกณฑ์การตัดสินโดย แบ่งเป็นเกณฑ์มาตราฐานประกาศยนียบัตรหลักใหญ่ๆ ดังนี้
FCC ย่อมาจาก First Class Certificate ลำดับคะแนน ตั้งแต่ ๙o คะแนน ขึ้นไป
AM ย่อมาจาก Award of Merit ลำดับคะแนน ตั้งแต่ ๘o คะแนน ขึ้นไป
HCC ย่อมาจาก High Commendation Certificate ลำดับคะแนน ตั้งแต่ ๗๕ คะแนน ขึ้นไป
CBM ย่อมาจาก Certificated of Botanical Merit ลำดับคะแนน ตั้งแต่ ๘o คะแนน ขึ้นไป
CCM ย่อมาจาก "Certificated of Culture Merit ลำดับคะแนน ตั้งแต่ ๘o คะแนน ขึ้นไป

รางวัลจากสมาคม DOG (Deutsche Orchideen-Gesellschaft) ซึ่งเป็นสมาคมกล้วยไม้หลักของประเทศเยอรมัน การให้รางวัลไม่ทราบกฏการแบ่งเกณฑ์คะแนนอย่างแน่นอน มีสามลำดับดังนี้
GM ย่อมาจาก Gold Medal เป็นรางวัลสูงสุดจากสมาคม DOG (Deutsche Orchideen-Gesellschaft)
SM ย่อมาจาก Silver Medal รางวัลลำดับสองจาก DOG (Deutsche Orchideen-Gesellschaft)
BM ย่อมาจาก Bronze Medal รางวัลลำดับสามจาก DOG (Deutsche Orchideen-Gesellschaft)

รางวัลอื่น ๆ
AQ ย่อมาจาก Award of Quality
AD ย่อมาจาก Award of Distinction
JC ย่อมาจาก Judges's Commendation
CR ย่อมาจาก Certificate of Recognition
CBE ย่อมาจาก Certificate of Botanical Excellence
CCC ย่อมาจาก Certificate of Cultural Commendation รางวัลจากสมาคม RHS
CBR ย่อมาจาก Certificate of Botanical Recognition
CHM ย่อมาจาก Certificate of Horticultural Merit (รางวัลจากสมาคมกล้วยไม้อเมริกัน)

ตัวอย่างอักษรย่อสมาคมหรือสถาบันที่ได้รับการยอมรับตามแบบสากล
BOC ย่อมาจาก Bang khen Orchid club
BOS ย่อมาจาก Bang khen Orchid Society
COS ย่อมาจาก Chiang Mai Orchid Society
OST ย่อมาจาก Orchid Society of Thailand
RSPC ย่อมาจาก Royal Society of Plant Culture
CST ย่อมาจาก The Cattleya Society of Thailand
AOS ย่อมาจาก American Orchid Society
RHS ย่อมาจาก Royal Horticulture & Society
HOS ย่อมาจาก Hawii Orchid Society
WOC ย่อมาจาก World Orchid Conference
DOG ย่อมาจาก Deutsche Orchideen-Gesellschaft
SFOS ย่อมาจาก South Florida Ochid Society
JOGA ย่อมาจาก Japan Orchid Grower Society
TOGA ย่อมาจาก Taiwan Orchid Grower Society

ชื่อประกาศนียบัตรเกียรตินิยมระดับต่าง ๆ เขียนตัวนำ (ตัวใหญ่) ทั้งหมดเช่น
Vlc. Norman's Bay "Gothic" AM/RHS/AOS
AM ตัวแรกจะหมายถึง กล้วยไม้ได้รางวัลเกียรตินิยม AM (Award of Merit) หรือได้คะแนน 80 คะแนนขึ้นไป
RHS ในตัวที่สอง หมายถึง ได้รับรางวัล AM จาก สมาคมกล้วยไม้อังกฤษ
AOS ในตัวที่สาม หมายถึง ได้รับรางวัล AM จาก สมาคมกล้วยไม้อเมริกัน
โดยรวมก็จะแปลความหมายออกมาได้ตามด้านล่างนี้ครับ
(หมายถึงได้เกียรตินิยม AM ของสมาคมกล้วยไม้อังกฤษและสมาคมกล้วยไม้อเมริกัน)

อ้างอิง
ดร. พิศิษฐ์ วรอุไร .,วารสาร สมาคมกล้วยไม้เชียงใหม่ ปี ๒๕๑๙.