สิงโตทองผาภูมิ
กล้วยไม้จัดเป็นพรรณพืชที่มีความหลากหลายของชนิดและมีความแปรผันทางชีวภาพ
ค่อนข้างสูง โดยเฉพาะในเขตร้อนอย่างประเทศไทยที่ถือเป็นแหล่งกล้วยไม้เลื่องชื่อนานาชนิด
กล้วยไม้ที่พบในประเทศไทยมีทั้งหมด 174 สกุล รวมทั้งสิ้น 1,160 ชนิด และเมื่อเร็วๆ นี้ เราได้ลง
บันทึกกล้วยไม้รายงานใหม่ (new record) อีกหนึ่งชนิดที่เพิ่งถูกค้นพบเป็นครั้งแรกในเมืองไทยชื่อว่า
“สิงโตทองผาภูมิ” โดยนายสลิล สิทธิสัจจธรรม นิสิตปริญญาโท ภาควิชาชีววิทยาป่าไม้
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งได้ตั้งชื่อของกล้วยไม้ชนิดนี้ตามชื่อของถิ่นฐานที่พบเป็นครั้งแรกใน
ประเทศไทย นั่นคือบริเวณผืนป่าตะวันตก พื้นที่ทำวิจัยในชุดโครงการ “ทองผาภูมิตะวันตก” ของ
โครงการ BRT นั่นเอง
กล้วยไม้ชนิดนี้เคยถูกค้นพบมาก่อนเมื่อราว 127 ปี ที่ผ่านมา ที่เมืองเทนเนสเซริม ประเทศ
พม่า แต่ยังไม่เคยพบในประเทศไทยมาก่อน พบครั้งแรกโดยนายสลิล สิทธิสัจจธรรม มีชื่อ
วิทยาศาสตร์ว่า Bulbophyllum reichenbachii (Kze.) Schltr. ลักษณะทางพฤกษศาสตร์จัดเป็น
กล้วยไม้อิงอาศัยที่มีขนาดเล็กมาก เจริญเติบโตได้ดีในป่าดิบเขาที่ระดับความสูงประมาณ 1,000 เมตร
เหนือระดับน้ำทะเลปานกลาง ออกดอกในช่วงปลายฤดูหนาวคือช่วงเดือนมกราคม ระหว่างที่ออกดอก
จะผลัดใบทิ้งทั้งหมด และใบอ่อนจะเริ่มผลิมาใหม่เมื่อย่างเข้าสู่ฤดูฝน

เนื่องจากกล้วยไม้ชนิดนี้พบเฉพาะเพียงบางพื้นที่เท่านั้น
นั่นคือพบในประเทศพม่าและประเทศไทย ซึ่งถือเป็นขอบเขตการ
กระจายพันธุ์ที่แคบมากเมื่อเทียบกับกล้วยไม้ชนิดอื่นๆ หรืออาจ
กล่าวได้ว่าเป็นพืชที่มีลักษณะเฉพาะถิ่น (endemic) ที่ต้องอาศัย
ปัจจัยหลายๆ อย่างในการเจริญเติบโตและอยู่รอด อาทิเช่น ระดับ
ความสูง และลักษณะสังคมพืช เป็นต้น ทำให้จำนวนประชากรและ
การแพร่กระจายพันธุ์ของกล้วยไม้สิงโตทองผาภูมิจึงมีน้อยกว่า
กล้วยไม้ชนิดอื่นๆ ซึ่งในประเทศไทยพบเฉพาะที่อุทยานแห่งชาติ
ทองผาภูมิเพียงแห่งเดียวเท่านั้นและยังไม่มีรายงานการค้นพบใน
พื้นที่อื่นๆ ของประเทศเลย ดังนั้นเพื่อเป็นการอนุรักษ์และคุ้มครอง
กล้วยไม้สิงโตทองผาภูมิพรรณไม้ หายากชนิดนี้ให้คงอยู่ต่อไป